Adenomyozis nedir?
Adenomyozis ağrılı ve yoğun adet kanamasına neden olan bir durumdur. Nedeni bilinmemektedir. Adenomyozis, rahim içini döşeyen dokunun rahim duvarlarını oluşturan kas kütlesi içinde yerleşip büyümesi sonucu oluşur. Anormal yerleşime rağmen bu doku normal davranmaya devam ederek kalınlaşır, dökülür ve kanar. Bu yüzden adenomyozis olan kadınlarda rahim normalden iridir.
Adenomyozis bazen rahimi ilgilendiren endometriozis gibi durumlarla beraber görülebilir. Endometriozis ise rahim iç tabakasını oluşturan hücrelerin rahimin dışında odaklar halinde büyümesidir. İki tablo birbirinden farklıdır.
Adenomyozis hangi şikayetlere yol açar?
Adenomyozis, bazen hiçbir şikayete neden olmazken bazen de çok hafif bir rahatsızlık hissine neden olur.
- Uzamış adet kanaması
- Şiddetli adet kanaması
- Pıhtılı adet kanaması
- Sancılı adet
- Ara kanama
- İlişki sırasında ağrı
- Kasık ağrısı
- Dolgunluk hissi
- Mesaneye veya makata bası hissi
Adenomyozisin neden olduğu sorunlar nelerdir?
Adenomyozis yaşamı tehtid eden bir durum değildir. Fakat ağrıya ve aşırı kanamaya bağlı yaşam kalitesini bozabilir. Kansızlık riski de artmıştır. Bu yüzden yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi ve sık enfeksiyon görülür. Tüm bu tablo gerginlik, depresyon veya anksiyeteye neden olabilir.
Ademoyozisin kısırlık nedeni olup olmadığı henüz netlik kazanmamıştır.
Adenomyozis tanısı nasıl konur?
Yoğun adet kanaması veya şiddetli adet sancınız varsa doktora görünmelisiniz. Tanı öykü, muayene ve ultrsaon ile konur. Uterus normalden iri ve tipik bir ultrason görüntüsüne sahiptir. Bazen pelvik MR (manyetik rezonans) gerekebilir.
Adenomyozis sıklığı nedir? En sık kimlerde görülür?
Adenomyozis sık olmasına rağmen tanısı kolay konmayabilir. Hastanın şikayetleri iyi dinlenerek muayenesinin o gözle yapılması gerekir. En sık 40-50 yaşlarında kadınlarda görülse de genç kızlarda da gelişebilir. Son çalışmalar genç kadınlarda daha sık görüldüğünü bildirmektedir.
Adenomyozis nasıl tedavi edilir?
Bilinen en etkin adenomyozis tedavisi rahimin alınmasıdır (histerektomi). Ancak yoğun kanamayı azaltacak tedavi seçenekleri de vardır:
- Progesteron içeren rahim içi araç: Progesteron rahim iç dokusunu incelterek kanamayı azaltır.
- Endometriyal ablasyon: Rahim iç dokusunu hasarlayarak kanamayı azaltır.
- Uterin arter embolizasyonu: Rahimi besleyen ana damarlara yerleştirilen kataterden verilen özel solüsyon ile damar tıkanması, dolayısıyla rahime giden kan akımının azalması sağlanır.
Adenomyozise bağlı ağrı için tedavi seçenekleri ise şunlardır: :
- Ağrı kesiciler
- Doğum kontrol hapları: Yumurtlamayı önleyerek kanama miktarını azaltırlar.
- Gonadotropin salan hormon antagonistleri: Sadece kısa süreli etki için (<3 ay) uygundur. Uzun dönemde menopoz benzeri etkileri vardır.
Gebe kalmak isteyenlerde hangi tedavi uygundur?
İleride gebelik planı olan ancak kanaması yoğun olan hastalar, gebelik isteyene kadar sadece progesteronlu rahim içi araç kullanabilir. Ağrı için ise ağrı kesici kullanabilirler.