Kısırlık tedavisinde aşılama nedir?
Aşılama (intrauterin inseminasyon), erkeğe bağlı ve nedeni bilinmeyen kısırlık olgularında, tüp bebek öncesinde tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Aşılamada kadına yumurtalıkları uyarıcı ve yumurta çatlatıcı ilaç verilir. Yumurtalar çatladığı sırada erkekten alınan menideki spermlerin en sağlıklı olanları ayrıştırılır ve plastik bir kanülle rahim içine zerk edilir.
Amaç döllenme bölgesi olan yumurtalık kanalları içerisinde daha fazla yumurta ve sperm bulundurarak birbirleri ile buluşma şansını artırmaktır.
Kısırlık tedavisinde aşılama kimlere uygulanır?
Aşılama, özellikle hafif derecedeki sperm sayı ve kalite bozukluklarında, nedeni açıklanamayan kısırlık olgularında, kadında hafif endometriosis olgularında, normal cinsel ilişkinin mümkün olmadığı durumlarda kullanılır. Aşılama uygulaması öncesinde ilaçlı rahim filmi çekilmeli ve rahim içerisinde sorun olmadığından ve en az bir tüpün açık olduğundan emin olmak gerekir.
Kadın yaşının 38-39’un üzerinde olduğu çiftlerde ve kısırlık süresi uzun olan çiftlerde aşılama tercih edilmez.
Kısırlık tedavisinde aşılama nasıl uygulanır?
Öncelikle kadının yumurtalıklarının ilaç ile uyarılması gerekir. Yumurtalıklar hap veya beyinden salgılanıp yumurtalıkları uyaran hormonları içeren iğneler ile uyarılabilir. İğne ile yapılan uyarıda daha yüksek gebelik oranları elde edilmektedir. Uyarılan yumurtaların gelişimi ultrasonografi ile takip edilir. Yumurtalar olgunlaştığı zaman çatlatma iğnesi yapılır. Bu iğneden yaklaşık 35-36 saat sonra, erkekten alınan sperm özel işlemlerle hazırlanıp (sperm yıkaması), plastik bir kateter aracılığıyla rahim içine verilir. Ağrısız ve anestezi gerektirmeyen bir işlemdir. Aşılama sonrası bir miktar kasık ağrısı ve kramp normal olarak görülebilir.
Aşılama ile gebelik oranları nedir?
Aşılama, altta yatan kısırlık (infertilite) nedenine bağlı olarak normal ilişkiye oranla gebelik oranında %5 – 20 arasında artış sağlayabilir. Gebelik elde etme şansı, uygulama sayısı arttıkça biraz daha artar. Genel olarak 3 kez aşılama ile gebelik elde edilemezse tüp bebek uygulamasına geçilmesi önerilir.